Tijdens een spreekuur of consult bespreek je met je behandelaar of zorgverlener hoe het met je gaat. Dit kan gaan over je ziekte en symptomen, je medicijnen of de resultaten van onderzoeken, maar ook over hoe je je voelt en of je goed in je vel zit. Bij een consult hoort ook ruimte te zijn voor andere zaken die te maken hebben met het dagelijks leven met je aandoening. Vaak is er weinig aandacht voor zaken als school, sport en relaties. Maar aarzel niet om dit soort dingen zelf aan de orde te stellen en advies te vragen. De behandelaar kan je namelijk doorverwijzen naar andere zorgverleners om deze zaken mee te bespreken.
“Ik vergeet vaak wat ik wil zeggen tijdens een consult, daarom schrijf ik van tevoren alles een briefje zodat ik aan het einde van het consult kan checken of ik alles heb gezegd”
Carline, 19 jaar, ME/cvs
Vertrouwelijke informatie bespreken
Alles wat je met je zorgverlener bespreekt is vertrouwelijk. Zorgverleners mogen anderen, zoals je ouders niet vertellen over de dingen die jullie hebben besproken. Dit komt omdat zorgverleners, zoals artsen en fysiotherapeuten zich moeten houden aan hun beroepsgeheim, dit staat beschreven in de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Dit beroepsgeheim mag alleen worden geschonden…
- als je hiervoor toestemming geeft
- als een zorgverlener die direct bij je behandeling is betrokken informatie nodig heeft
- als er een wettelijk voorschrift geldt (bijvoorbeeld de melding van bepaalde infectieziekten)
- als er een conflict van plichten is (als een arts bijvoorbeeld vermoedt dat er sprake is van kinder- of oudermishandeling)
- voor wetenschappelijk onderzoek
Wanneer je jonger bent dan 16 jaar, hebben de zorgverleners geen toestemming nodig om informatie te geven aan je wettelijk vertegenwoordigers. Dit zijn je ouders of voogden. Dat gebeurt alleen als het niet in strijd is met goede zorg. Als je niet wil dat iets met je ouders besproken wordt, zeg dit dan aan je zorgverleners. Als je 16 jaar of ouder bent mag je zelfstandig beslissen, zonder je ouders daarbij te betrekken. Dit is geregeld in de Nederlandse wet- en regelgeving over rechten van minderjarigen.
Voor jongeren van 12 tot 16 jaar zijn de ouders en jongeren samen verantwoordelijk. Ze moeten beide toestemming geven voor een behandeling en krijgen beide informatie over de behandeling. Wel zijn er twee uitzonderingen waarbij alleen de jongeren toestemming hoeven te geven
- Als niet behandelen ernstig nadeel voor de jongere heeft
- Als de behandeling de weloverwogen wens is van de jongere kan het soms beter zijn als de behandeling niet aan de ouders/voogden wordt verteld
Jouw rol in de spreekkamer
Als jij graag een actievere rol in de spreekkamer wilt, kan het misschien helpen als je van tevoren een lijstje met vragen maakt die je wilt stellen aan jouw behandelend arts. Daarnaast helpt het als je een logboek bijhoudt van hoe de behandeling gaat, zodat je je vragen kunt onderbouwen. Soms is het moeilijk om een actievere rol in de spreekkamer aan te nemen, omdat ouders ook graag de leiding nemen in het gesprek. Als dit het geval is geef dan aan je ouders aan dat jij graag de volgende keer zelf het gesprek wilt voeren met de arts. Ook is het misschien een idee om een keer alleen naar een afspraak te gaan en zelfstandig het gesprek te voeren. Op deze manier kun je ook onderwerpen bespreken die je liever niet in het bijzijn van je ouders bespreekt.
TIPS
- Bereid je voor op een afspraak; wat valt er te vertellen over je ziekte sinds het vorige bezoek, wat ging er goed, wat niet? Welke vragen heb je? Schrijf ze op!
- Probeer zelf het woord te voeren met je arts of verpleegkundige! Wat vind je van je behandeling, heb je last van bijwerkingen van de medicijnen of hebt je een nieuw recept nodig?
- Praat met je arts of verpleegkundige ook eens over zaken als studeren, werken, op jezelf wonden, relaties en seksualiteit. Je arts of verpleegkundige heeft waarschijnlijk goede tips zodat je in contact komt met de juiste mensen en organisaties.
- Genieten van het leven is belangrijk, maar door je chronische ziekte of een behandeling kun je niet altijd aan alles meedoen. Praat met je arts of verpleegkundige over wat jij zou willen, dan kan je samen beslissen wat voor jou de beste keuze is.
- Zie ook de Tool: Jongeren alleen in de spreekkamer.