Doel
In het eerste jaar na de overdracht minimaal één extra consult of langer consult (naast de reguliere consulten) met dezelfde behandelaar om vertrouwensband op te bouwen en alle levensdomeinen behorende bij de levensfase van de jongere te bespreken.
Doelgroep
Zorgverleners die betrokken zijn bij jongeren met chronische aandoeningen in de transitiefase.
Ontwikkelaars
De werkgroep van de Kwaliteitsstandaard Transitiezorg in samenwerking met Onderzoekers van het lectoraat Transities in zorg, onderdeel van Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam.
Werkwijze
De werkgroep van de Kwaliteitsstandaard Transitiezorg adviseert minimaal één extra consult of langere consulten (naast de reguliere consulten) met dezelfde behandelaar in de volwassenenzorg in te plannen. In geval dat meerdere specialismen betrokken zijn wordt aanbevolen om onderling de werkwijze af te stemmen. Een transitiecoördinator kan hierin een centrale rol spelen.
Het doel van dit gesprek is kennismaking met de jongere als persoon. Het gaat hierbij niet om een gesprek over de specifieke aandoening, maar vooral over zijn of haar toekomstdromen en wensen en verwachtingen van de zorg zijn.
Het is van belang om naast de medische/zorgsituatie van jongvolwassenen de verschillende levensdomeinen (onder andere relaties, opleiding/werk) en de ontwikkeling van eigen regie en autonomie met ze te bespreken. Daarbij is het goed om samen te bepalen hoe en waar verder wordt gewerkt aan verzelfstandiging en zelfmanagementvaardigheden. Diverse studies laten zien dat jongeren een groot deel van de vaardigheden voor zelfmanagement pas na hun 18e jaar leren.
Het opbouwen van een vertrouwensband met de jongeren kost tijd, maar het is de moeite waard om deze tijd eraan te besteden. Keer op keer laat onderzoek zien dat goede behandelrelatie tussen zorgverlener en jongere de belangrijkste voorspeller is van therapietrouw. Ook is bekend dat het minimaal 3 tot 5 consulten duurt voordat jonge mensen vertrouwen hebben in een zorgverlener.
Gebruik maken van de Tool Bodymap kan in dit proces zeker behulpzaam zijn. Deze tool is te gebruiken als gesprekshulpmiddel om in een gesprek (met een professional) ook de dingen te bespreken die voor de jongere op dat moment belangrijk zijn.
Voorbeeldvragen die de zorgverlener tijdens dit extra consult kan stellen
- Wil je iets vertellen over wat je toekomstplannen zijn? Waar wil je over vijf jaar zijn?
- Wat is echt belangrijk voor jou in het leven?
- Wat doe je het liefst in je vrije tijd?
- In hoeverre belemmert je aandoening je daarbij?
- Wat zou je de komende jaren nog meer willen leren/ nog beter zelf kunnen doen als het gaat om het leven met je aandoening?
- Welke steun heb je daarbij nodig van ons, je zorgverleners?
Voorbeelden van toepassingen in de praktijk
Erasmus MC – Young Adult Programma : Het Erasmus MC maakt gebruik van het Young Adult Programma waardoor jongeren die de overstap maken naar de volwassenenzorg precies weten waar zij aan toe zijn. Eén van de belangrijke onderdelen van dit programma is het inplannen van een langere afspraak. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van de RSG lijsten die doorlopen in de volwassenzorg. Deze lijsten geven professionals en jongeren een leidraad voor het bespreken van niet-medische onderwerpen en het werken aan en monitoren van zelfstandigheidsontwikkeling. Tijdens de eerste afspraak na de overdracht plant de volwassen behandelaar extra tijd in om de jongeren beter te leren kennen. De jongere krijgt de kans om te vertellen wie hij/zij/het is als persoon en wat hij/zij/het belangrijk vindt in het leven. Ouders zijn bij deze afspraak ook welkom indien gewenst door de jongere.
Verwijzingen
Kwaliteitsstandaard – Jongeren in transitie van kinderzorg naar volwassenenzorg 2022
Stollon N, Zhong Y, Ferris M, Bhansali S, Pitts B, Rak E, Kelly M, Kim S, van Tilburg MAL. Chronological age when healthcare transition skills are mastered in adolescents/young adults with inflammatory bowel disease. World J Gastroenterol. 2017 May 14;23(18):3349-3355. doi: 10.3748/wjg.v23.i18.3349. PMID: 28566896; PMCID: PMC5434442.
Klostermann, B. K., Slap, G. B., Nebrig, D. M., Tivorsak, T. L., & Britto, M. T. (2005). Earning trust and losing it: adolescents’ views on trusting physicians: specific physician behaviors–particularly those implying an assurance of confidentiality–encourage trust-building among adolescents. Journal of Family Practice, 54(8), 679-688.
Meer informatie?
U kunt contact opnemen via opeigenbenen@hr.nl